هجرت به عراق
(سال 1338 شمسی)
از خود ایشان نقل شده که فرمود:
«از آنجایی که عشق فراوان به ادامه تحصیل داشتم، تصمیم گرفتم به هر شکل ممکن، خود را به حوزه ی علمیه ی نجف برسانم، لذا متوسّل به اهل بیت (علیهم السلام) شدم و یادم نمی رود که یک شب تا صبح برروی پشت بام مدرسه به دعا و مناجات با خداوند و خواندن نوافل، بخصوص نماز جعفر طیّار مشغول شدم.»
در نهایت، در سال 1338 شمسی، پس از مدت کوتاهی با راهنمایی برادر بزرگتر خود که در نجف اشرف حضور داشت، شرایط هجرت به کشور عراق مهیّا شد و ایشان توانست (با کمک شخصی به نام حاج محمود بوشهری) از مسیر نهرهای جنوبی آبادان، به فاو و بصره، و از آنجا عازم نجف اشرف شود. نجف اشرف در آن زمان، بواسطه ی وجود مرقد مطهّر حضرت امیرالمؤمنین(ع)، مهد پرورش عالمان دینی بود.
وی پس از حضور در نجف اشرف، در «مدرسه ی علمیّه ی قوام» استقرار یافت که در جوار مسجد شیخ طوسی(ره) و پشت مرقد علامه بحرالعلوم(ره) قرار داشت. این مدرسه، شخصیت های بزرگ حوزوی و علماء بنام بسیاری را در خود پرورش داده بود همچون: علامه امینى(ره)، سیدمحمدتقی بحرالعلوم(ره) (نوه ی علامه سیدمحمدمهدی بحرالعلوم)، آیت الله شیخ جواد تبریزی(ره)، آیتالله سیدعلى قاضى(ره)، آیتالله شهید سیداسدالله مدنى(ره)، شهید نواب صفوى(ره)، شهید شیخ ابوتراب عاشوری(ره)، شیخ محمدجواد حاجیانی غروی دشتی(ره) و... که بعضاً صاحب کرسی تدریس هم بودند و همین امر، موجب دلگرمی و تلاش بیشتر ایشان در امر تحصیل می شد. مزار پدر بزرگوارشان (مرحوم شیخ حسین) نیز در وادی السلام نجف اشرف، زیارتگاه گاه و بیگاه وی بود.
مدرسه ی علمیه ی قوام (فتحیه) نجف اشرف
بنیان در سال 1300 قمری توسط قوام السلطنه (حاکم فارس)
خداوند تبارک و تعالی می فرماید:
«إنّی وَضَعْتُ الْعِلْمَ فِی الْجُوعِ وَ الغُربَةِ وَ النَّاسُ یَطْلُبُونَهُ فِی الشِّبَعِ وَ الوَطَن، فَلَم یَجِدُوهُ أبَداً»(1). من علم را در «فقر» و «غربت» قرار دادم اما مردم آن را در «سیری» و «وطن» می جویند، پس هیچگاه به آن دست نمی یابند! این نکته قابل ذکر است که دو ویژگی «فقر» و «غربت»، در اکثر طلاب نجف وجود داشت و ایشان نیز از این قاعده مستثنی نبود.
خود ایشان می گوید:
«تمام سعی و تلاش خود را برای تحصیل فقه اهل بیت (علیهم السلام) بکار گرفتم و بیش از آنکه به دنبال یک استاد خوب و باتجربه باشم، دنبال یک هم مباحثه ی خوب و مناسب بودم و خدا توفیق داد یک هم مباحثه ی مؤمن، متّقی، متهجّد و مُجِدّ در درس به نام «حاج شیخ محمدرضا ناصری قوچانی» یافتم و عمده دروس سطح را در نجف با ایشان مباحثه می کردم.»
آیه الله محمدرضا ناصری (نفر سمت راست)
(متولد 1323 شمسی ـ قوچان)
استاد حوزه علمیه در ایران و لبنان
صاحب کتب: جواهر العقول، نویدی از اسلام در سرزمین لبنان و...
1. تحریر المواعظ العددیه، ص 371